พิจารณาเทวรูป

พิจารณาเทวรูป

 | 

                  เทวรูปในทางเทวศาสตร์ นั้นหมายถึง สิ่งของต่างๆที่ปรากฏแสดงรูปลักษณ์ของเทพเจ้าอยู่ไม่ว่าจะเป็น รูปปั้นลอยองค์ รูปแก้สลักนูนต่ำ-นูนสูง รูปภาพ ผ้ายันต์ จี้ ล็อคเก๊ต ทั้งหมดนี้รวมๆเรียกกันว่าเทวรูป แต่เทวรูปชนิดที่สามารถเชื่อมโยงระหว่างเทพเจ้ากับผู้ที่เคารพบูชาได้ดีที่สุด สมบูรณ์ที่สุดคือรูปปั้น หรือประติมากรรมที่มีลักษณะเป็นสามมิติ มองได้รอบได้ เสมือนองค์จริงของเทพเจ้า เรียกว่าเทวรูปลอยองค์ เทวรูปลอยองค์นี้จะให้ความรู้สึกสมจริงเสมือนเทพเจ้าองค์นั้นได้มาอยู่ต่อหน้าผู้ที่จะเคารพบูชา ผู้ที่เคารพบูชาสามารถกำหนดจิตได้เที่ยงตรง แจ่มใส เพราะเกิดความเชื่อมั่น ความศรัทธาในองค์เทพเจ้า มีสมาธิที่จะเชื่อมโยงไปถึงเทพเจ้า

               ส่วนประติมากรรมอีกแบบที่เชื่อมโยงระหว่างเทพเจ้ากับผู้ที่เคารพบูชาได้ดีอีกแบบคือ ประติมากรรมแบบนูนสูง หรือกึ่งลอยองค์ ด้านหลังของเทวรูปจะเป็นแผ่นเรียบๆที่นิยมวางติดผนังนั้น ถ้าผู้แกะสลักมีฝีมือดี สามารถแกะสลักอออกมาได้รายละเอียดที่ครบถ้วนสมบูรณ์ ยิ่งรายละเอียดมีความคมชัดเสมือนเทวรูปออกมาจากแผ่นหลังเรียบๆ ก็มีความสามรถที่จะเชื่อมโยงระหว่างเทพเจ้ากับผู้ที่เคารพบูชาได้ดีไม่แพ้ประติมากรรมที่มีลักษณะเป็นสามมิติเลยทีเดียว
แต่ประติมากรรมที่มองเห็นได้เพียงด้านเดียว หรือเป็นสองมิติ นั้นการเชื่อมโยงระหว่างเทพเจ้ากับผู้ที่เคารพบูชานั้นจะทำได้ไม่ค่อยดีเหมือนรูปปั้นสามมิติหรือประติมากรรมแบบนูนสูง แต่เทวรูปชนิดนี้ก็เหมะแก้ผู้ที่มีพื้นที่ในการบูชาที่ค่อนข้างจำกัด หรือมีเงื่อนไขที่ไม่สามารถทำให้ผู้เคารพบูชาสามารถบูชาได้อย่างเต็มรูปแบบ
               ถ้าเราลองสังเกตเทวรูปที่เป็นรูปลอยองค์จะมีแบบที่หันพระพักตร์ตรงมาทางข้างหน้ากับแบบที่หันพระพักตร์ไปทางอื่น เทวรูปสองแบบนี้มีข้อแตกต่างกันคือแบบที่หันพระพักตร์ตรงมาทางข้างหน้า เช่น พระพิฆเนศปางประทานพร เมื่อผู้บูชามีไว้ในครอบครองจะต้องประดิษฐานเพื่อการบูชาโดยเฉพาะ จะนำไปตั้งโชว์เพื่อความสวยงามไม่ได้ แต่เทวรูปที่หันพระพักตร์ไปทางอื่น เช่น พระพิฆเนศปางเสวยสุข เมื่อผู้บูชามีไว้ในครอบครองไม่จำเป็นที่ต้องบูชาอย่างเต็มรูปแบบ เทวรูปชนิดนี้สามารถนำไปตั้งโชว์เพื่อความเป็นสิริมงคล หรือเพื่อความสวยงามก็ได้ แต่การตั้งโชว์นั้นก็ควรวางในพื้นที่ที่เหมะสมแก่การวาง
               การบูชาเทวรูปให้เกิดผลสูงสุด นอกเจ้าเทวรูปต้องเป็นเทวรูปลอยองค์หรือกึ่งลอยองค์แล้ว เทวรูปที่ใช้บูชานั้นเวลาประดิษฐานบูชาแล้วเทวรูปไม่ควรถูกปิดถูกบังโดยอะไรก็ตามแต่จากสายตาของผู้บูชา เช่นไม่ควรมีม่านมาบังองค์เทวรูป หรือมีผ้าคลุม เทวรูปที่ดีควรไม่ถูกดัดแปลงจนผิดแปลกไปจากเดิม เช่น พระพิฆเนศที่มีลักษณะซูบผอม หรือถูกสร้างขึ้นอย่างหยาบๆเช่นการแกะสลักเทวรูปจากช่างฝีมือที่ไม่มีคุณภาพทำให้ผลงานที่ได้ออกมานั้นผิดแปลกจนดูไม่รู้เรื่องว่าเป็นอะไร เทวรูปที่ใช้บูชานั้นไม่ควรแตก หัก กะเทาะ บิ่นจนผิดรูปไปจากเดิม เพราะจะทำให้ความสามารถในการเชื่อมโยงหรือถ่ายทอดพลังลดลงจากที่ควรจะเป็น ซึ่งไม่ส่งผลที่ดีต่อการบูชา เพราะฉะนั้นหลักการพื้นฐานของเทวรูปที่ดีนั่นก็คือ ต้องดูเป็นองค์เทพ ต้องมีความสมบูรณ์ มีรายละเอียดครบถ้วน